Öryggi og ábyrgð

Þegar veita á gæðaþjónustu er lykilatriði að setja öryggismálin ávallt í öndvegi. Í Vakanum er lögð mikil áhersla á öryggismál og fyrirtæki sem sækja um í Vakann þurfa að skila vönduðum öryggisáætlunum fyrir alla þjónustu/ferðir sem boðið er upp á. Slík gögn eru staðfesting á því að farið hafi verið vandlega yfir öryggismálin.

Hér má finna ítarlegar leiðbeiningar um gerð öryggisáætlana.

Ennfremur eru í boði ýmis hjálpargögn sem nýta má í vinnu við gerð öryggisætlana t.d. eyðublöð fyrir áhættumat, og atvikaskýrslu og ýmis dæmi. Sjá hér fyrir ferðaþjónustu aðra en gistingu og hér fyrir gistihlutann.

Öryggisáætlun samanstendur af fjórum þáttum: Áhættumati, skráðum verklagsreglum, viðbragðsáætlun og atvikaskýrslu.

 

Söluaðila ber ennfremur að ganga úr skugga um að þeir sem framkvæma ferðir séu með öryggisáætlanir ferða sem þeir framkvæma. Hér má sjá tillögu um það hvernig kallað er eftir slíkri staðfestingu.

Menntun og þjálfun starfsmanna/leiðsögumanna er lykilatriði þegar kemur að öryggismálum. Í Vakanum eru gerðar miklar kröfur á því sviði, ekki síst þegar um ræðir áhættumeiri afþreyingu   Sjá nánar í sértækum gæðaviðmiðum fyrir afþreyingu.

Flokkar ferðaþjónustu í Vakanum

Þó farið sé fram á öryggisáætlanir hjá öllum fyrirtækjum í Vakanum er eðli málsins samkvæmt rétt að gera meiri kröfur til fyrirtækja sem bjóða upp á þjónustu (afþreyingu) sem felur í sér meiri áhættu fyrir viðskiptavini. Vakinn flokkar ferðaþjónustu í þrjá áhættuflokka sem gefa til kynna hversu umfangsmikilla öryggisáætlana/ráðstafana er krafist fyrir hverja vöru/þjónustu:

Flokkur

 Skýring

 Dæmi

I

 Hætta í daglegu lífi sem við gerum  ráð fyrir og umberum.

 Safnaferðir, gönguferðir í þéttbýli.

II

 Hættur geta skapast vegna reynsluleysis þátttakenda t.d. við meðhöndlun faratækja eða við framandi aðstæður. Slysahætta er til staðar.

 Hestaferðir, gönguferðir í dreifbýli.

III

 Þátttakandi er settur í þannig aðstæður að hætta er á heilsutjóni ef áhættu er ekki stýrt af þeim sem veitir þjónustuna.

 Köfun, flúðasiglingar, jöklaferðir,    hellaskoðun.

 

Sjá nánari upplýsingar um flokkunina hér (bls. 3-4).

Áætlun um öryggi og heilbrigði á vinnustað

Samkvæmt vinnuverndarlögum nr. 46/1980 ber öllum fyrirtækjum að gera áætlun um öryggi og heilbrigði á vinnustað.  Þar ber fyrst að telja áhættumat en á vefsíðu Vinnueftirlitsins kemur fram að eftirfarandi þættir skulu skoðaðir:

  • Efni og notkun hættulegra efna á vinnustað
  • Félagslegir og andlegir vinnuverndarþættir (samskipti, upplýsingaflæði, tímaþröng, einelti o.s.frv.)
  • Álag á hreyfi- og stoðkerfi
  • Umhverfisþættir (hávaði, lýsing og birtuskilyrði, hiti, kuldi, titringur, dragsúgur, smitleiðir o.fl.)
  • Vélar og tæki

Á vef Vinnueftirlitsins má finna ýmis hjálpar- og fræðslugögn á þessu sviði, sjá hér. Sérstaklega er bent á vinnuumhverfisvísa, áhættumat lítilla fyrirtækja og OiRA rafrænt verkfæri fyrir gerð áhættumats, verkfærið er til fyrir veitingahús og mötuneyti og skrifstofur, fleiri verkfæri eru í þróun.

Heilbrigt félagslegt umhverfi er mikilvægur hluti öruggs vinnuumhverfis. Vinnueftirlitið hefur gefið út leiðbeinandi rit um forvarnir gegn og viðbrögð við einelti, áreitni og ofbeldi á vinnustöðum. Hér má nálgast leiðbeinandi rit ætluð stjórnendum og starfsfólki.

Alvarleg slys á starfsmönnum (frá vinnu í einn dag auk slysadagsins) ber að tilkynna Vinnueftirlitinu innan viku frá slysinu sbr. lög nr. 46/1980

Eyðublað: Tilkynning um vinnuslys